Blokken en OBP

Wat is het toch met die blokken, of beter wat is dat eigenlijk een blok ?
Even teruggaan in de geschiedenis. De post bracht enkel zegels uit voor frankeren van brieven of andere poststukken, maar gaandeweg begon men te begrijpen dat de zegel ook een verzamelobject was geworden. Om de verzamelaars een plezier te doen bracht men dan een zegel uit die wat mooier kon gepresenteerd worden met een mooie rand eromheen en zo is het blok geboren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze zegels werden uitgegeven ter gelegenheid van een grote postzegeltentoonstelling waar veel verzamelaars samen aanwezig waren.

Tentoonstelling Brussel 1924 ©Bpost
Tentoonstelling Antwerpen 1930 ©Bpost
Tentoonstelling Brussel 1931 ©Bpost
Tentoonstelling SITEB 1935 ©Bpost
Tentoonstelling Borgerhout 1936 ©Bpost
Tentoonstelling Charleroi 1936 ©Bpost

Later werden er ook blokken uitgegeven voor speciale gelegenheden, (opening monumenten, hulpacties, herdenkingen). Pas na de tweede wereldoorlog kwamen er ook steeds meer blokken over globale thema’s.
Vermits de eerste blokken bij aankoop op de tentoonstelling ook een stempel kregen kan je deze in zekere zin ook beschouwen als een voorloper van de FDC’s.

Blokken zijn dus zegels met een mooie rand eromheen, maar waarvan verschillen ze dan met de vellen ? Eigenlijk zijn beiden een vel met zegels.
Als je de zegels uit het vel apart kon verkrijgen dan valt het geheel onder een (klein(e)) velletje(s). Kon je de zegel niet apart verkrijgen dan is het geheel een blok. Je bent dus verplicht het geheel aan te schaffen.
Hier wringt echter het schoentje bij de bepaling van blokken in de OBP. Zeker in de recente geschiedenis is de lijn heel dun geworden, vellen bestaan heel regelmatig uit minder zegels en worden bijna altijd in zijn geheel verkocht. Online kan je geen zegels apart kopen en in een postkantoor krijg je een frankeervignet ipv een zegel indien je slechts 1 stuk wil versturen, aparte verkoop bestaat niet echt meer. Misschien dat er bij uitgave richtlijnen bestaan voor de postkantoren, maar voor verzamelaars is het geen duidelijkheid meer. Dit kan je ook zien op een veilingsite als Delcampe wat je daar allemaal terugvindt onder blokken komt absoluut niet meer overeen met wat in OBP staat.
Zelf hoorde ik nog enkele andere definities van een blok, maar ook deze houden geen stand.

  • Men spreekt van een blok bij minder dan 25 zegels op het vel.
    Dit kan vroeger misschien het geval geweest zijn, maar heel veel van de vellen die de laatste jaren verschenen hebben slechts 5 tot 10 zegels.
  • Een vel heeft slechts 1 zegel maar verschillende keren, bij een blok zijn er verschillende zegels maar slechts 1 keer.
Blok 33 ©Bpost
Velletje 4897-4901 ©Bpost

Het mag dus duidelijk zijn dat er vroeger een duidelijk onderscheid was tussen blokken en velletjes maar dat dit helemaal verdwenen is. Met de huidige evolutie zou het beter zijn in alle gevallen te spreken over vellen en zegels uit vellen.
In deze classificatie zal je zien dat we nog steeds het onderscheid behouden, de enige reden hiervoor is omdat ook bijna alle voordrukalbums pagina’s voorzien voor wat gekend is als blok en dit is niet het geval voor velletjes. Je eigen collectie beheren en alles eenvoudig in de boeken terugvinden is in dat opzicht gemakkelijker als we dit onderscheid behouden, maar heel eerlijk…….. dit onderscheid mag verdwijnen.

Blokken en privé uitgaves

Een ander pijnlijk punt in de OBP zijn de blokken en de privé uitgaven. De Blokken zijn opgenomen in de OBP en krijgen nog eens een aparte rubriek met een overzicht van alle blokken samen.
Van de Orval Blokken BL11-BL12 zijn privéuitgiften gemaakt (PR52-PR60), maar deze komen ook nog eens voor bij de gewone nummering van de blokken BL18-BL25.
Waarom deze hier staan is me een raadsel.
Ook van blokken BL13-BL14 (Muziekkapel) bestaan privéuitgiften (PR47-PR48 en PR121-PR122), deze krijgen enkel een nummering van de privéuitgifte en niet van de reguliere blokken reeks.
Hetzelfde voor BL15-BL16 van Sint-Maarten (PR123-PR124), voor BL29 van de Europese Kampioenschappen (PR117-PR118), BL38 van de Gentse Floraliën (PR142) en nog zoveel meer….
Begrijpe wie kan wat die Orval een uitzondering maakt.

CONCLUSIE

Ach ja, blokken (of zijn het nu velletjes) het blijft niet meer dan een bepaalde vorm van de zegel. Deze hoeven denk ik geen aparte rubriek en of nummering te krijgen. Dat gebeurd ook niet voor de andere vormen. De zegels van Orval vallen onder de classificatie die ik hier aangeef onder 01-01-567A of 01-01-567B , de blokken zijn dan 01-08-567A of 01-08-567B.
Zo kan je dit toepassen voor alle blokken, zegels uit blokken velletjes en zegels uit vellen.
Kijken we naar de privé uitgiftes van het voorbeeld Orval 20-08-PR52 enz… wil je toch refereren naar de originele zegel 567 ? Dan moet je toch een onderscheid maken tussen de verschillende opdrukken, 01-08-567A_BGN en 01-08-567A_REO (voorbeelden voor de Blauw, Gotische Genummerde Privéuitgifte en de Rood, Engels Ongenummerde). Het is je eigen catalogus, dus ook je eigen nummering. Bedoeling van deze site blijft het aanbieden van een kader om de ‘gebreken’ van de bestaande catalogi zoveel als mogelijk weg te werken en een structuur te geven die zowel voor de zegels als postwaardestukken kan standhouden.

Plaats een reactie

Geen reacties om te tonen.
Ontwerp een vergelijkbare site met WordPress.com
Aan de slag