Vorm

Laatst Aangepast :

juni 26, 2023

De naam zegt het al, welke vorm heeft het object, ook dit is in alle catalogi terug te vinden (soms al wat meer verborgen of minder uitgewerkt, maar het staat er wel). Gaat het om een zegel, een FDC een volledig vel of Maximumkaart, een Perfin ? De basis (het type) is dus steeds dezelfde, maar de vorm of manier waarop deze wordt gepresenteerd is in al deze gevallen verschillend.
De Vorm is extreem belangrijk omdat deze ook zal bepalen welke de details zijn die je gaat bijhouden of weergeven. De details van een Maximumkaart zijn nu eenmaal anders dan deze van een briefkaart een gewone zegel of volledig vel. Bij gegevens over de numisletter heb je details van de munt nodig die zinloos zijn bij een FDC.

Heel wat van deze vormen zijn ook opgenomen in de OBP. Enkele van de rubrieken uit de OBP die ik in deze classificatie niet als type heb overgenomen komen hier wel terug als vorm (denk maar aan blokken), de reden hiervoor staat uitgelegd bij Types. Maar zoals al herhaaldelijk gezegd gaan we hier ook iets verder, er zijn heel wat meer vormen dan besproken in OBP omdat we ook postwaardestukken en andere subcategorieën opnemen zoals perfins, numisletters, proefdrukken of vervalsingen. Andere zaken zijn volledig verdwenen zoals het onderscheid tussen oude en nieuwe boekjes.

Voor je panikeert omwille van het feit dat deze structuur je hele nummering en klassement van zegels overhoop zou gooien en dat de nummering van de OBP zinloos wordt, bekijk even de voorbeelden van hoe dit te gebruiken. Het is perfect mogelijk en zelfs aan te raden om deze classificatie te combineren met de nummering zoals deze bestaat in OBP.
Net zoals bij de types staat de gewone zegel eerst met nadien alles alfabetisch gerangschikt

Code	Afkorting	Vorm	Info
01	Z	Zegel	Gewone standaard zegel
02	TP	-10% uitgaven	Uitgifte met een opdruk -10%
03	AE	Aerogrammen – Luchtpostbladen	Aerogram of luchtpost, voorgedrukte brief voor verzending via luchtpost.
04	BAV	Berichten van Adresverandering	Kaarten aangeboden door de post voor het melden van een adresverandering.
05	BOP	Berichten van ontvangst van Postpakketten	Ontvangstkaarten die werden afgetekend bij ontvangst van een postpakket.
06	WO1	Bezetting 14-18	Oorlogszegels of postwaardestukken tijdens de periode van de eerste wereldoorlog.
07	WO2	Bezetting 40-45	Oorlogszegels of postwaardestukken tijdens de periode van de tweede wereldoorlog.
08	BL	Blokken	Zegels uitgegeven in een blok.
09	B	Boekjes	Zegels uitgegeven in een boekje (met een kartonnen kaft)
10	BKB	Briefkaartboekjes	Boekjes samengesteld uit briefkaarten
11	BK	Briefkaarten	De gekende (gele) briefkaarten
12	BKA	Briefkaarten met advertenties	Briefkaarten met advertenties op, met uitzondering van deze uitgegeven door publibel
13	BO	Briefomslagen	Briefomslag, beter gekend onder de naam enveloppe.
14	BOA	Briefomslagen met advertenties	Enveloppe met advertenties.
15	CC	Collector Cards	Uitgiftes van Bpost rond een specifiek thema, telkens met een zegel in FDC.
16	CMC	Commemorative Cards	Speciale uitgifte van Bpost met oude zegels voorzien van een nieuwe herdenkingsstempel.
17	CMS	Commemorative Sheets	Speciale uitgifte van Bpost voor bepaalde gelegenheden, het zijn zegels uit de reeks Mystamp maar op een speciaal blaadje.
18	FDCo	Eerste dag afstempeling	Zegels met een eerstedagstempel. Zegels die niet op een FDC, FDCz of FDS staat van de officiële uitgevers. maar wel de officiële eerstedagsstempel.
19	FDS	Eerste dag bladen	Zegel met eerstedagsstempel (of voorverkoopsstempel)
20	FDC	Eerste dag omslag	Eerste dag omslag uitgegeven in het verleden door Campo-Roda of Son(y)stamps, recente uitgaves via Bpost. Enkel de oudste versies maken geen vermelding van fdc met volgnummer op de enveloppe.
21	FDCz	Eerste dag omslag op zijde	Zelfde als de eerste dag omslag maar uitgegeven door Son(y)stamps. de omslag is voorzien van een stukje zijde met een afbeelding in het thema van de zegel.
22	EMS	EMS omslagen	Express Mail Service – Kartonnen omslagen die de expressdienst moesten vervangen.
23	EM	Eupen en Malmedy	Oorlogszegels of postwaardestukken met speciale opdruk Eupen en/of Malmedy.
24	EC	Event Cards – Herdenkingskaarten – Souvenirkaarten	Kaarten uitgegeven ter herinnering aan bepaalde events of beurzen. Werd gegeven of kon gekocht worden als aandenken aan deelname.
25	FLD	Folders	Postfolders, met informatie over de zegels, deze werden uitgegevn door Bpost, nadien werd deze informatie gedeeld via PhilaNews.
26	GBK	Geïllustreerde briefkaarten	Briefkaarten voorzien van foto of illustratie
27	GU	Gemeenschappelijke uitgifte	Uitgiftes van identieke zegels door een ander land. Deze zegels zijn ook terug te vinden op enkele souvenirskaarten uitgegeven door Bpost
28	IAC	Internationale antwoordcoupons	Coupon die kan worden ingewisseld voor zegels in elk land aangesloten bij de UPU voor verzending via luchtpost.
29	JM	Jaarmappen	Jaarmappen bevatten alle zegels uitgegeven door Bpost voor 1 jaar met telkens de nodige achtergrondinformatie.
30	F	Klein(e) velletje(s)	De vellen waarop de zegels worden gedrukt. vroeger een volledig vel met 10, 50 tot wel 200 zegels, in de recente periode regelmatig kleiner aantal zegels op een vel met illustratie in het thema van de zegel.
31	KLV	Kleurenvel	Ongetand vel in kleur dat cadeau werd gegeven aan abonnees.
32	KP	Kopstaande zegels	2 zegels met zegelbeeld omgekeerd aan elkaar. Kopstaande zegels komen voor bij de uitgifte van de reclamezelgs (dit vereenvoudigde het scheuren van de vellen voor gebruik in boekjes). Ook enkele vellen en boekjes bevatten kopstaande zegels.
33	KT	Kopstaande met tussenpaneel	Idem als kopstaande zegels maar met een bladboord tussen beide zegels.
34	KW	Krantenwikkels	Testuitgifte van de post in 1877 voor het versturen van kranten. Deze wikkels werden nooit effectief gebruikt.
35	LPB	Labels voor Pakjes en Brieven	Labels gebruikt voor het versturen van pakjes.
36	LB	Ledenbladen	Ledenbladen van postzegelverenigingen met extra uitleg over zegels of evenementen
37	LXK	Luxekaarten	Kaart uitgegeven door Bpost voorzien van zegels (postfris of met specifieke stempel)
38	LX	Luxevelletjes	Velletjes uitgegeven door Bpost met (veelal) ongetande zegels. Deze velletjes bevatten steeds het logo van de post of de vermelding dat ze werden uitgegeven door het bestuur der posterijen. Vergelijkbaar met Blokken.
39	MK	Maximumkaarten	Maximumkaart is een kaart met een zegel, stempel en afbeelding die alle drie verband houden met elkaar, er zijn 2 uitgeverijen van maximumkaarten ‘Max België’ en ‘Vereniging van Maximafielen’. Ook privépersonen kunnen maximumkaarten aanmaken (voor wedstrijden) deze moeten wel voldoen aan de voorschriften van Maximafilie.
40	+Spec	Met Specimen	Gewone zegel voorzien van de opdruk ‘SPECIMEN’
41	MV	Ministervelletje	Speciale uitgave van de zegel dat werd verdeeld aan ministers (of andere hooggeplaatste personen)
42	MY	Mystamps (duo-stamps)	Zegels van Bpost voorzien van een extra vignet. Mystamps worden soms uitgegeven door Bpost maar ook als particulier kan je een persoonlijk vignet laten aanmaken.
43	NA	Niet aangenomen ontwerp	Cadeau bij aankoop van de OBP, voorbeeld van een niet aangenomen ontwerp.
44	NL	Numisletter	Combi-uitgave voor verzamelaars van munten en postzegels. Een numisletter combineert een speciale munt met een zegel en speciale stempel.
45	OB	Omslagbrieven	Een omslagbrief was een voorgedrukt en gesneden blad dat je zelf kon vouwen tot brief voor verzending.
46	OBA	Omslagbrieven met advertenties	idem als omslagbrieven maar met een extra advertentie.
47	OV	Ongetande versie	Ongetande uitgigte van zegels, meestal gemaakt met volgnummer op de rugzijde.
48	PBK	Pakketboorbriefkaarten	Briefkaarten die oorspronkelijk alleen op de pakketboten tussen Oostende-Dover te koop waren, nadien ook in het postkantoor Oostende, ter promotie van de pakketdienst.
49	PF	Perforaties	Bedrijfsperforaties of Perfins zijn zegels met een perforatie van letters of tekens. Dit werd gebruikt om diefstal van bedrijfspostzegels tegen te gaan.
50	PS	Philastrips	Combi-uitgave voor verzamelaars van strips en postzegels. Een philastrip geeft een nieuw of herwerkt stripverhaal gecombineerd met enkele pagina’s achtergrondinformatie en een zegel met speciale stempel.
51	PP	Pop’n’Play	Driedimenionale wenskaarten uitgegeven door BPost
52	KB	Postbladen – Kaartbrieven	Dun kartonnen brieven die door de verzender konden dubbel geplooid en dichtgeplakt worden voor verzending (ter grote van normale briefkaart). De ontvanger kon via geperforeerde lijn de brief eenvoudig terug openvouwen.
53	KBA	Postbladen met advertenties	Idem als postbladen maar met advertenties op buitenzijde van de kaartbrief.
54	PG	Postogrammen	Vervangt de LuxeTelegrammen. Is eigenlijk een voorgedrukte Wenskaart rond een bepaald thema.
55	CP	Postpakket	Voorgedrukte dozen van de Post voor verzending van paketten.
56	PD	Proefdrukken	Van verschillende zegels bestaan proefdrukken, veelal op andere papiersoorten en andere kleuren. Vele van deze proefdrukken zijn vergelijkbaar met de NA want zijn nooit definitief uitgegeven.
57	PUB	Publibelkaarten	Briefkaarten met reclame uitgegeven door Publibel.
58	PU	Pubs (of reclamezegels)	Publiciteitszegels, zegels met reclame, samenhangend aan een gewone zegel. Deze werden uitgegeven voor aanmaak van zegelboekjes.
59	PUc	Pub combinaties	Publiciteitszegels met meerdere zegels in combinatie samenhangend.
60	R	Rolzegels	zegels in reeksen van 5 voortkomend uit rollen zegels (van 100) of vellen. Elke 5de zegel op de rol heeft een nummer. Rolzegels worden bijgehouden per reeks van 5, als zegel met rugnummer of aparte zegel.
61	ST	Samenhangend	Samenhangende zegels in paar of blok, doorlopers e.a.
62	SLX	Speciale Luxevelletjes	Velletjes uitgegeven door Bpost met (veelal) ongetande zegels. Deze velletjes bevatten steeds het logo van de post of de vermelding dat ze werden uitgegeven door het bestuur der posterijen. Vergelijkbaar met Blokken.
63	TRV	Spoorwegvignetten	Spporwegzegels uitgegeven na 1987 hebben geen effectieve frankeerwaarde meer en worden beschouwd als vignetten.
64	TR	Spoorwegzegels	Zegels uitgegeven door de spoorwegen voor het verzenden van brieven of pakketjes via de trein. In de meeste landen niet erkend als postzegel, wel in België omdat er een nauwe samenwerking was tussen de post en de spoorwegen. Zo kon een brief met spoorwegzegel ook overhandigd worden aan een lokaal postkantoor. In 1987 werd gestopt met aparte verzending per spoor.
65	SP	Strafport	Zegels gebruikt als tax voor onvoldoende gefrankeerde brieven. Indien een brief onvoldoende gefrankeerd is moet de bestemmeling het verschil bijbetalen (of de brief weigeren). Het te betalen bedrag werd weergegeven met strafportzegels. Naast de specifieke zegels werden ook soms gewone zegels gebruikt met de opdruk ‘T’
66	TZ	Tabzegels	Zegels met aanhangend een tab (velrand, prior of andere). Kan gaan om Prior Tab of velranden met tekst/nummering, alsook velranden met doorlopende tekening.
67	TGF	Telegramformulieren	Gebruikt tussen 1865 en 1876 voor het versturen van een telegram van maximum 20 woorden.
68	TGK	Telegramkaart	Postkaart voor verzending van telegram. Na verzending van de telegram werd de postkaart met originele boodschap vernietigd door de postdiensten.
69	VV	Vervalsingen	Vervalsingen van bestaande zegels of postwaardestukken, alsook valse opdrukken op bestaande zegels.
70	V	Vignetten	Vignetten gebruikt bij verzending van post (zoals expressvignetten, prior)
71	G	Zegel Bank Paternostre-Guillochin	Opdruk van de letter G op get getande medaillon. Deze stempel is de voorloper van de perfins en werd aangebracht door de Bank Paternostre-Guillochin om diefstal van zegels te voorkomen.
72	MO	Zegel Moens	Zegels 1,2 of 5 voorzien van een dikke rode pennenstreep als ontwaarding.
73	ZWV	Zwart-wit vel	Ongetand vel in zwart wit dat cadeau werd gegeven aan abonnees.